index Zee-ezel
index etymologie
Waar komt het woord framboos vandaan?
Het Nederlandse woord framboos is al bekend uit een 16e-eeuws kruidenboek van de Vlaamse geleerde Rembert Dodoens (beter bekend als Dodonaeus):
Die vrucht van deser Braemen woordt gheheeten in Griecx Moron tes baton idaees, In Latijn Morum rubi idaei, In Hoochduytsch Hymbeeren ende Horbeeren/ In Neerduytsch Hinnebesien ende Frambesien [In het Nederlands hinnebessen (hinneberen) en frambozen]/ In Franchois Framboises.
(Cruijdeboeck, 1554)Framboos is ontleend aan het Franse woord framboise.
Waarschijnlijk komt het Franse woord framboise op zijn beurt uit het Frankisch. Dat was de taal van de Franken, de groep Germaanse stammen die aan het eind van de Romeinse tijd het Romeinse Rijk binnenviel en bezit nam van het gebied waar nu Zuid-Nederland, België en Frankrijk liggen. Het oorspronkelijke Frankische woord voor de framboos is niet overgeleverd (het is nergens teruggevonden), maar het moet zoiets als braambesi zijn geweest. Dat betekent ‘braambes’. De grondbetekenis van braam is ‘doornige struik’. In het Frans moet de b van braam- dan zijn veranderd in de f van fram-, onder invloed van het Oudfranse woord fraie ‘aardbei’.
Literatuur:
Etymologisch woordenboek van het Nederlands (EWN), deel F-Ka. Zie framboos.
Van Dale Etymologisch woordenboek, 2e druk 1997. Zie braam.
Etymologiebank: naar het lemma framboos op Etymologiebank.nl.
Naar alle vragen aan Zee-ezel.
Naar het HOME van de Surfspin.
Geplaatst op 10 januari 2012, gewijzigd op 17 december 2013.
© Surfspin 2012-2013