index Zee-ezel
index etymologie
Waarom heet de gierzwaluw ‘gierzwaluw’?
gierzwaluw
foto: Wikipedia
De oudst bekende vermelding van het woord gierzwaluw komt uit 1567.¹ Het woorddeel gier- is de stam van het werkwoord gieren in de betekenis ‘krijsen’.
Gieren werd vroeger ook gebruikt voor het geluid van vogels:
Het gieren van een uil in de boomen […]²
De grondbetekenis ‘een luid geluid maken’ kennen we bijvoorbeeld nog van de wind giert om het huis en gieren van de lach.
Het tweede deel van de samenstelling is het woord zwaluw ‘zangvogel van de familie Hirundinidae’. De gierzwaluw lijkt erg op een zwaluw. Maar het is helemaal geen zwaluw, en zelfs geen zangvogel. De gierzwaluwen vormen in het vogelrijk een aparte familie: de familie Apodidae (gierzwaluwen) van de orde Apodiformes (gierzwaluwachtigen).
1 Ghierswaluwen (Junius, Nomenclator, 64a).
2 Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT). Zie gierenIII (artikel gepubliceerd in 1889).
Etymologiebank: naar het lemma gierzwaluw op Etymologiebank.nl.
Surfspin: info over de gierzwaluw.
Zee-ezel 638: waarom heet de koekoek ‘koekoek’?
Naar alle vragen aan Zee-ezel.
Geplaatst op 17 december 2010.
© Surfspin 2010