index Zee-ezel
index etymologie
Wie drenteniert er, en waar?
Drentenieren
((vooral) in Nederland) rentenieren in Drenthe of in een andere rustiek noordelijke omgeving
Het woord drentenieren is in 1990, of anders kort ervoor, ontstaan. In augustus 1990 verschijnt het in de krant, het eerst in De Telegraaf:
”Drentenieren” populair onder pensioengangers
Telegraaflezers zien brood in rentenieren en verwerken het razendsnel in hun advertenties:
Geschak. bungalow, ’84, in mooie bungalowwijk in Emmen. Zeer geschikt voor „DRENTENIEREN”.
Drentenieren?
Het Nieuwsblad van het Noorden zoekt op 25 augustus de verdieping en kopt:
Drentenieren: rustig, ruim en veilig wonen
Het schrijft o.a.:
(…) de meeste Drenteniers van 55 jaar en ouder, genieten een betrekkelijk hoog inkomen, beduidend hoger in elk geval dan het landelijk gemiddelde.
Prototypische drentenier
Drentenieren is het maatschappelijk verschijnsel dat kapitaalkrachtige senioren in Nederland na hun (vervroegde) pensionering uit de steden wegtrekken naar rustiger delen van het platteland. Senioreneconomie ‘pur sang’. Het woord drentenieren is een samentrekking van Drenthe en rentenieren.
Letterlijk is drentenieren ‘rentenieren in Drenthe’. Het ANW gebruikt rentenieren dan ook als kernwoord van de definitie. Dit suggereert dat de prototypische drentenier een rentenier is, iemand die leeft van de rente. Maar zo eenvoudig ligt het niet. De prototypische drentenier is geen rentenier, maar een kapitaalkrachtige vutter of gepensioneerde. Zelf leefde ik in de veronderstelling dat het bovendien om een 60-plusser uit de Randstad ging (een westerling, de spreekwoordelijke ‘Hollander’), maar de meeste drenteniers zijn Groningers, Stadjers op zoek naar rust en ruimte.1
Drentenieren in Vlaanderen?
na beëindiging van de loopbaan op het platteland gaan wonen, al dan niet in Drenthe2
Opvallend is dat zowel het ANW als de Dikke Van Dale het verschijnsel drentenieren niet strikt beperken tot Drenthe: ‘in Drenthe of in een andere rustiek noordelijke omgeving’ (ANW), ‘op het platteland … al dan niet in Drenthe’ (DVD).
Drentenieren in Friesland. Dat kan in dit mooie 3-kamerappartement in Appelscha. (…)
Blijkbaar kun je ook drentenieren in het Drents-Friese, het Drents-Groningse of het Drents-Overijsselse grensgebied.
1 Senioreneconomie, p. 23.
Literatuur:
Algemeen Nederlands Woordenboek: naar het lemma drentenieren.
Het Algemeen Nederlands Woordenboek (ANW) is een groot, digitaal woordenboek in wording. Het wordt gemaakt door het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) in Leiden. Onlangs zijn er 1033 woorden toegevoegd, waaronder drentenieren. Interessant woord, dat in het ANW zo wordt omschreven:
Met pensioen gaande Nederlanders vertrekken massaal naar het platteland om te genieten van een rustige oude dag. Absolute topper voor uitgewerkt Nederland is de provincie Drenthe.
De stichting Interuniversitair Instituut voor Sociaal-wetenschappelijk Onderzoek in Wageningen heeft daarom de term drentenieren ingevoerd.
(20-08-1990)
(22-08-1990)
In alle rust en met een maximum aan comfort is nu mogelijk in Zuidwest-Drenthe alwaar uw nieuwe woonontspanning is gerealiseerd op bijna 9000 m2 grond, voorzien van alle gemakken zoals uw eigen buitenbad, tennisbaan, sauna en toch maar 60 autominuten van hartje Nederland.
(22-08-1990)
Het ANW verschaft een helder, informatief citaat uit het rapport Senioreneconomie:
In de jaren ’90 van de 20e eeuw kreeg de term drentenieren landelijke bekendheid.
Volgens de Dikke Van Dale is drentenieren::
Toen het begrip drentenieren aansloeg, probeerden huizenverkopers aan de andere kant van de provinciegrens begrijpelijkerwijs een graantje mee te pikken. De betekenis werd opgerekt. Vergelijk dit ANW-citaat:
(28-09-2011, www.huislijn.nl)
Maar kun je ook ‘drentenieren in Brabant’ zeggen, of ‘drentenieren op Schiermonnikoog’?
‘Drentenieren op het Vlaamse platteland’?
2 In de digitale Dikke Van Dale zijn sinds 2008 ook drenthegevoel en het synonieme drenthelevengevoel opgenomen: ‘onbekommerd gevoel dat welvarende, niet meer economisch actieve mensen nastreven door weg te trekken uit de Randstad om in Drenthe op het platteland te gaan wonen’.
E. Lange & J. Schonewille, Senioreneconomie; een eerste verkenning binnen en buiten Drenthe. Provincie Drenthe, 2008.
Naar alle vragen aan Zee-ezel.
Naar het HOME van de Surfspin.
Geplaatst op 28 januari 2014.
© Surfspin 2014