;
Asterix & Obelix en andere Kelten
Beeld uit de oudheid van een dodelijk gewonde Keltische krijger*.
Een paar duizend jaar geleden leefden er Kelten in een groot deel van Europa. Zij woonden van Turkije in het oosten tot Ierland in het westen, en van Spanje in het zuiden tot Nederland in het noorden. De Grieken en de Romeinen voerden oorlog tegen Keltische stammen. Ooit waren de Kelten dus een machtig volk. Hoe komt het dan dat er tegenwoordig nog maar zo weinig mensen een Keltische taal spreken?
Het stamgebied van de Kelten lag bij de bovenloop van de rivier de Donau. Archeologen hebben daar opvallend veel ijzeren voorwerpen opgegraven, waaronder grote zwaarden. Dat wijst op een krijgshaftig volk. De Keltische krijgsheren gingen met hun mannen op oorlogspad, op jacht naar buit. De Kelten vochten soms in hun blootje en sneden de hoofden van hun gedode vijanden af. De Romeinen vonden dat natuurlijk barbaars! Rare jongens, die Kelten, zullen ze wel hebben gedacht. Ook vonden de Romeinen dat de Kelten zich maar eigenaardig kleedden, want ze droegen geen toga’s of tunica’s, maar … lange broeken!
De Kelten schreven niet, ze waren met andere woorden ongeletterd. Hun wetten en religieuze voorschriften werden mondeling doorgegeven, van generatie op generatie. Dat was het werk van de druïden. De druïden waren geleerde mannen, die veel wisten van de Keltische wetten en de Keltische godsdienst. De Kelten aanbaden meerdere goden, net als de Grieken, de Romeinen en de Germanen.
Ongeveer waar nu Frankrijk en België liggen, woonden omstreeks 2000 jaar geleden de Galliërs. De Galliërs waren een Keltisch volk. Tussen 58 en 50 voor Christus werden ze onderworpen door de beroemde Romeinse veldheer Julius Caesar. Caesar heeft over deze Gallische Oorlog geschreven en mede daardoor weten we wel iets van de Galliërs. Na hun onderwerping gingen de Galliërs zich zoetjesaan gedragen als Romeinen. Ze gingen naar het amfitheater om er gladiatorengevechten en jachtshows te zien en gaven hun kinderen Romeinse namen. Kortom, de Galliërs romaniseerden.
De Galliërs namen de taal van de Romeinen (het Latijn) over. Hun eigen taal (het Gallisch) stierf uit. Tegenwoordig wordt er in een stukje van Frankrijk behalve Frans ook nog een Keltische taal gesproken, namelijk het Bretons. Maar dat is geen Gallisch. De Bretonnen komen namelijk oorspronkelijk uit Groot-Brittannië. In de volksverhuizingstijd (kort na de Romeinse tijd) hebben ze zich in Frankrijk gevestigd, op het schiereiland Bretagne.
Ook op de Britse Eilanden woonden Kelten. Engeland is eeuwenlang bezet geweest door de Romeinen, maar Ierland en Schotland hebben ze nooit veroverd. In Ierland, Schotland en Wales kun je soms nog een Keltische taal horen, namelijk het Iers, het Schots en het Welsh. In Ierland zijn bijna alle basisscholen Engelstalig. De kinderen krijgen er Ierse les, zodat ze een beetje Iers leren spreken.
* Het beeld heet ‘De stervende Galliër’. Het staat in het Capitolijns Museum in Rome.
Naar de website van het Gallo-Romeins Museum in Tongeren, België.
Surfspin: naar het werkblad Kelten (pdf).
Surfspin: hier vind je info over Julius Caesar.
Surfspin: naar het keuzemenu Geschiedenis.
Naar het HOME van de Surfspin.
Geplaatst op 29 maart 2007, het laatst gewijzigd op 27 december 2008.
© Surfspin 2007-2008