home > geschiedenis > tijd van de wereldoorlogen
home > geschiedenis > Canon van Nederland > Anne Frank
kerndoelen po: 52, 53
Anne Frank
zou dit jaar 88 zijn geworden
De montessorischool aan de Niersstraat in Amsterdam heet de 6e Montessorischool Anne Frank. De school is genoemd naar haar beroemdste leerling. Na de basisschool ging Anne naar het Joods Lyceum. Joodse kinderen mochten van de Duitsers alleen nog maar naar Joodse scholen. Anne heeft maar een jaar op het lyceum gezeten, want toen ze net 13 was geworden, moest ze onderduiken.
Vlucht naar Nederland
In 1933 kwamen in Duitsland de nazi’s aan de macht. Hun leider heette Adolf Hitler. De nazi’s waren antisemieten (Jodenhaters). Ze namen allerlei anti-Joodse maatregelen. Al snel na de machtsovername vluchtten de eerste Joden uit Duitsland weg. Onder hen was de familie Frank. Het gezin bestond uit vader Otto, moeder Edith en hun dochtertjes Margot en Anne. Ze gingen in Amsterdam wonen. Anne was toen 4 jaar oud. Ze ging naar de kleuterschool en leerde perfect Nederlands.
Duitse bezetting
Maar ook in Nederland was de familie Frank niet veilig, want in mei 1940 werd Nederland door Duitsland bezet. Langzamerhand kwamen er steeds meer maatregelen tegen Joden.
- De Joden moesten verhuizen naar Jodenwijken.
- Ze moesten een gele ster op hun kleren naaien, zodat iedereen kon zien dat ze Joods waren.
- Bioscopen, bibliotheken, stadions, zwembaden werden voor Joden verboden.
- Ze mochten niet fietsen en niet met de tram.
- Ze mochten alleen nog naar Joodse winkels.
- Enzovoort.
Maar het werd nog veel erger, want in 1941 besloten de nazi’s in het geheim om het Joodse volk uit te roeien. Hun plan was om zoveel mogelijk Joden te arresteren en met treinen naar de concentratiekampen in Polen te deporteren.¹ Veel Joden doken onder.
Onderduiken
Ook de familie Frank dook onder, in een verborgen achterhuis aan de Prinsengracht in Amsterdam. Meer dan twee jaar hebben ze zich daar verstopt, samen met vier andere Joden. Niet-Joodse helpers brachten eten en andere spullen. Natuurlijk is het helemaal geen pretje om zo lang op elkaars lip te leven en nooit naar buiten te kunnen. En dan ook nog eens voortdurend bang te zijn dat je wordt ontdekt!
Anne las veel boeken. Geschiedenisboeken over de Griekse en Romeinse oudheid vond ze heel interessant. En ze las ook veel romans. Een van haar lievelingsboeken was Een zomerzotheid van Cissy van Marxveldt. Anne wilde later schrijfster of journaliste worden. Ze schreef verhalen en hield een dagboek bij. Haar dagboek bestaat uit brieven die ze schreef aan een verzonnen vriendinnetje, Kitty.
Verraad
Iemand moet de onderduikers verraden hebben, want op 4 augustus 1944 kwam de politie om hen te arresteren. De onderduikers werden op de trein gezet naar Kamp Westerbork in Drenthe. Daarna zijn ze met een goederentrein naar een concentratiekamp in Polen gedeporteerd. Een half jaar later zijn Anne en haar zus Margot gestorven aan een besmettelijke ziekte. Van de acht onderduikers heeft alleen hun vader de oorlog overleefd. Toen hij terugkwam in Amsterdam, kreeg hij van mevrouw Miep Gies (een van de helpers) het dagboek van Anne; dat had de politie niet meegenomen. Hij besloot om het uit te geven, want dat was Annes wens geweest. Het Achterhuis (zo heet het boek) is in 66 talen vertaald. Het is het meest vertaalde Nederlandstalige boek aller tijden! Op het adres Prinsengracht 267 zit nu het Anne Frank Museum. In 2008 kwamen er bijna één miljoen bezoekers uit de hele wereld!
1 Deporteren is het gedwongen wegvoeren van groepen mensen.
TIP van meester THEO De Anne Frank Werkstukwijzer geeft veel goede informatie op een overzichtelijke manier. Zie de links hieronder.
SchoolTV: het dagboek van Anne Frank (filmpje van 2:20 minuten).
SchoolTV: onderduiken (filmpje van 1:58 minuten).
SchoolTV: meneer Salo Muller dook als kind onder (filmpje van 2:35 minuten).
Anne Frank Stichting: hier vind je de Anne Frank Werkstukwijzer.
Surfspin: hier vind je informatie over het Kamp Westerbork.
Surfspin: hier vind je het gedicht Ben Ali Libi van Willem Wilmink.
Surfspin: naar het keuzemenu Geschiedenis.
Naar het HOME van de Surfspin.
Geplaatst op 11 november 2008, het laatst gewijzigd op 1 januari 2017.
© Surfspin 2008-2017